Những căn nguyên khiến máy tính “chậm như rùa”
- Máy tính sau một thời gian sử dụng thì trở nên già cỗi, khởi động chậm chạp, vận hành kém và tắt máy cũng “không kém phần trang trọng”. Sau đây là những nguyên nhân khiến chiếc máy tính góp phần quan trọng trong công việc của bạn chạy chậm đến mức khó tin.
1. Start-up tải nhiều chương trình
Sau một thời gian dùng máy tính thì rất nhiều chương trình tự động “trao thân gửi phận” vào bộ phận khởi động (Start-up) của Windows. Điều đáng nói là đôi khi những ứng dụng này lại tự động “gửi gắm” vào các mục ẩn của Start-up. Càng nhiều chương trình tải trong quá trình khởi động sẽ khiến máy tính trở nên chậm chạp, đôi khi còn bị “đóng băng” hoàn toàn.
Vì thế, bạn nên hạn chế các chương trình tự động chạy trong khi khởi động để giúp máy tính tăng tốc và cũng cải thiện đáng kể hoạt động của cả hệ thống.
2. Spyware
Các chương trình độc hại “chen lấn” trong Windows Registry và hệ thống file quan trọng là nguyên nhiên quan trọng thứ hai khiến máy tính chạy chậm như rùa.
Các chương trình này thường tự đồng cài vào máy tính của bạn mà bạn không hề biết hoặc không đồng ý trong khi bạn đang cài 1 phần mềm miễn phí. Hoặc spyware tự động “lộng hành” khi bạn truy cập vào các website độc mà không biết.
Vì thế, bạn nên gỡ bỏ các chương trình này càng sớm càng tốt để tăng tốc độ máy tính, và để phòng tránh chúng sẽ phá hủy hệ thống máy tính của bạn.
Bạn có thể gỡ bỏ bằng cách tinh chỉnh trong registry hoặc bằng cách cài phần mềm diệt spyware tự động, như Spyware Doctor mà Dân trí đã giới thiệu trước đây.
3. Windows Registry có vấn đề
Registry là nơi chứa các giá trị, các thiết lập mặc định của Windows. Vì thế, Registry có lỗi hay “quá tải” sẽ gây ra nhiều vấn đề về hoạt động, chẳng hạn như khởi động chậm chạp, tắt máy cũng “như rùa” và không thể đặt ở chế độ Standby hoặc ngủ đông…
Vì vậy, thỉnh thoảng bạn nên dọn dẹp, thu gọn và tối ưu hóa Registry để giúp máy tính duy trì “sức khỏe” để hoạt động tốt hơn.
Hãy tham khảo loạt bài Chỉnh sửa Registry cho Windows XP mà Dân trí đã giới thiệu để quản lý tốt hơn máy tính của mình.
4. Ổ cứng “ngổn ngang”
Sự phân đoạn file (fragmentation) - các file nằm rải rác, lộn xộn vừa tốn diện tích ổ cứng vừa khiến quá trình tập hợp lại thông tin và xếp chúng theo trật tự càng lâu. Hơn nữa, tìm được một vùng trống để lưu dữ liệu cũng mất rất nhiều công sức. Khi đó, tốc độ hoạt động của máy tính sẽ bị giảm xuống, đặc biệt là trong quá trình chuyển đổi menu và truy cập file.
Vì thế, bạn có thể cải thiện tình hình này bằng tiện ích Disk Defragmenter và Disk Cleanup, tại địa chỉ: Start menuà Accessories à System Tools.
5. Phần mềm an ninh “vô dụng” chiếm dụng tài nguyên
Phần mềm an ninh không phải lúc nào và phần mềm nào cũng quét virus tốt như bạn mong muốn. Đáng tiếc là rất nhiều phần mềm bảo mật chiếm dụng nhiều bộ nhớ, tài nguyên của hệ thống. Vì thế, máy tính hoạt động rất ì ạch vì những phần mềm đó liên tục quét và kiểm tra an ninh cho hệ thống.
Do đó, để kiểm tra phần mềm an ninh đang cài trên máy tính chiếm bao nhiêu bộ nhớ của máy tính, bạn nhấn tổ hợp phím CTRL+ALT+DELETE và chọn phần Task manager. Tại danh mục hiện ra, bạn nhìn vào bảng “processes” để biết được dung lượng của nó.
6. “Tàn dư” của các chương trình đã gỡ bỏ
Việc gỡ bỏ một ứng dụng từ điều khiển control panel hay qua start menu thường bỏ sót một số bộ phận của phần mềm đó. Những “tàn dư” này có thể khiến máy tính của bạn chạy chậm hơn.
Hay bạn thường xuyên phải đối đầu với các file không tài nào xóa được. Hãy tham khảo 9 cách “triệt tiêu” những file “cứng đầu” nhất mà Dân trí đã hướng dẫn để giải phóng dung lượng cho ổ cứng giúp máy tính chạy nhanh hơn.
7. Quá nhiều chương trình được kích hoạt khi khởi động máy
Nhà sản xuất phần mềm nào cũng đều muốn chương trình mình được sử dụng nhiều nhất. Điều đó dẫn đến việc hầu hết các chương trình sau khi được cài đặt đều tự cho mình quyền được xuất hiện ngay sau khi Windows khởi động. Chính việc đó làm cho tài nguyên máy bị chiếm dụng vô cùng lãng phí, trong khi chủ nhân của máy chưa chắc đã có nhu cầu dùng đến những chương trình này. Vì thế, khi install một software, bạn nên để ý đến những câu hỏi như: “Bạn có muốn chương trình này được chạy khi Windows khởi động không?”. Càng ít chương trình được chạy khi khởi động, máy tính của bạn sẽ càng chạy nhanh. Nếu phần mềm đã cài không cho phép chỉnh sửa việc này, chạy Run, gõ msconfig, chọn Start up và tích bỏ chương trình không cần xuất hiện khi khởi động máy.
8. Gỡ bỏ các phần mềm không theo đúng quy trình
Nếu bạn cài đặt một chương trình bằng việc Install, tất nhiên khi không còn cần dùng đến phần mềm đó, bạn phải sử dụng chức năng Uninstall để gỡ bỏ. Thế nhưng rất nhiều nhà sản xuất lại chỉ để ý đến việc làm sao cho chương trình của mình chạy được trên máy tính, mà “quên mất” chức năng ngược lại khiến nhiều người lúng túng khi muốn xóa. Ngay cả khi bạn xóa hết toàn bộ các file chương trình đó trong Program Files, vẫn còn rất nhiều thông số hệ thống “mắc” lại trong registry của máy, làm cho máy tính chạy chậm đi. Hướng giải quyết ở đây là: vào Control Panel/Add or Remove Program để gỡ bỏ chương trình cần uninstall.
9. Máy sinh ra quá nhiều “rác” cùng quá trình sử dụng
Cùng với thời gian, máy tính của bạn sẽ trở nên ì ạch do phải chứa khá nhiều những file như temporary files, cookies hay saved passwords…Tất nhiên những file này đều được Microsoft tính đến là có tác dụng, tuy nhiên khi mà dung lượng của chúng trở nên quá lớn thì cũng nên dọn dẹp một chút. Bạn vào Tools trong Internet Explorer, chọn Internet Options/Browsing history, ấn Delete.
10. Ổ cứng bị phân mảnh
Khi liên tục copy, xóa các file trên ổ cứng, ổ cứng sẽ có hiện tượng bị phân mảnh, làm giảm tốc độ đọc các chương trình của máy tính. Thông thường sau khoảng vài tháng đưa vào sử dụng, bạn nên sử dụng chức năng chống phân mảnh mà Microsoft cung cấp để tăng tốc độ đọc ổ. Click chuột phải vào ổ cần thao tác, chọn Properties/Tools/Defragmentation. Mặc dù việc xử lý này sẽ tương đối mất thời gian tùy thuộc vào dung lượng ổ cứng và số các chương trình trên ổ. Sau khi quá trình Defragmentation được hoàn tất, bạn sẽ cảm nhận rõ sự thay đổi về tốc độ CPU.
11. Bộ nhớ đệm không hợp lý
Khi RAM máy tính bị tận dụng hết công suất, máy tính sẽ viện đến một công cụ hỗ trợ rất đắc lực là bộ nhớ ảo (Virtual Memory). Tuy nhiên nếu cài đặt không hợp lý, bạn sẽ thường xuyên gặp phải thông báo: “Virtual Memory Too Low”. Sửa bộ nhớ ảo bằng cách click chuột phải vào My Computer/Properties chọn Advanced > Performance > Settings, chọn tiếp Advanced/Virtual Memory/Change. Tại đây bạn chọn Initial Size và Maximum size cho hợp lý với lượng RAM máy tính và dung lượng ổ cứng. Thông thường nếu RAM là 512 MB và dung lượng ổ cứng còn trống là khoảng vài GB thì nên để Initial Size = Maximum size = 1000.
12. Hệ thống tản nhiệt của máy hoạt động không hiểu quả
Một khi nhiệt độ CPU quá nóng thì máy tính của bạn sẽ chạy rất chậm chạp và dễ bị treo cho dù CPU của bạn thuộc dạng khủng .
Vì thế bạn nên định kỳ kiểm tra xem hệ thống tản nhiệt cho CPU , Card màn hình có hoạt động tốt không, nếu gặp vấn đề hãy tìm cách khắc phục ngay.
Bạn có thể thực hiện cách này để tăng tốc cho máy tính của mình , nếu như nó vẫn còn chậm chạp :
Nhấn chuột phải vào My Computer và chọn Properties. Nhấn thẻ "Advanced".
Nhấn Setting ở chỗ "Performance".
Tiếp theo bỏ đánh dấu những cái sau:
-Fade or slide menus into view
-Fade or slide ToolTips into view
-Fade out menu items after clicking
-Show Shadows under menus
-Slide open combo boxes
-Slide taskbar buttons
-Use a background image for each folder type
-Use common tasks in folders
Bây giờ Windows sẽ vẫn tốt và thực hiện nhanh hơn.
Hoặc:
Để máy tính hoạt động trơn tru chạy nhanh hơn, ngoài việc bạn cần phải nâng cấp RAM, thì tạm thời bạn có thể tinh chỉnh Registry nhằm tạo cho “nhân” của Windows đưa các dữ liệu vào bộ nhớ để xử lý nhanh hơn. Tuy nhiên, chỉnh sửa các thiết lập này yêu cầu máy tính có RAM tối thiểu là 256MB. Bạn thực hiện bằng cách nhấn menu Start mở hộp Run gõ regedit và nhấn Enter để mở công cụ Registry Editor. Sau đó tìm đến đường dẫn nhánh từ khoá
HKEY_LOCAL_MACHINE / SYSTEM / CurrentControlSet / Control / Session Manager / Memory Management. Tại đây, sau khi nhấn thẳng vào MemoryManagement thì ở khung bên phải, nhấn kép mục DisablePagingExecutive và thay đổi lại giá trị là 1, tiếp theo nhấn kép mục LargeSystemCache và cũng thay đổi lại giá trị là 1. Kế tiếp, tại khoá này bạn tạo mục mới kiểu DWORD tên là IOPageLockLimit [nhấn chuột phải vào một vùng trống, chọn New > DWORD Value] và đặt giá trị của nó như sau: nếu máy tính của bạn có RAM là128MB thì đặt giá trị là 4000, 256MB thì đặt 10000, từ 512MB trở lên thì đặt 40000. Sau khi thao tác xong thì khởi động máy lại để thiết lập thay đổi có hiệu lực.
Đồng thời bạn kích trỏ phải vào biểu tượng My Computer chọn Properties > ngay lập tức hộp thoại System Properties hiện ra thì bạn nhấn vào thẻ Advanced > tại mục Performance bạn nhấn nút Settings > khi hộp thoại Permance Options hiện ra thì bạn nhấn vào thẻ Advanced > click chọn ô System Cache và nhấn nút Change > khi hộp thoại Vitual Memory hiện ra thì bạn chọn vào phần vùng ổ đĩa có chứa nhiều không gian trống [giả sử phân vùng ổ đĩa C “bị đầy” thường chứa nhiều phần mềm đã cài đặt thì bạn nên chọn phân vùng ổ đĩa D] > click chọn vào ô Custom size rồi nhập tham số tùy theo RAM hiện hữu của bạn giả sử là 256 MB thì nhập tham số là 384 vào khung Initial size (MB) và nhập 1500 vào khung Maximum size (MB) rồi nhấn nút Set > nhấn OK khởi động máy lại để thiết lập thay đổi có hiệu lực.
Lưu ý: khi đã thiết lập tăng/giảm kích thước ở phân vùng ổ đĩa D thì bạn cũng nên Set xóa mặc định ở ổ C.
- Ngoài ra, bạn cũng nên thường xuyên dùng chức năng Defragment "gom mảnh đĩa" và chức năng Disk Cleanup "dọn rác" của Win đã tích hợp sẵn, thực hiện bằng cách vào biểu tượng MyComputer > nhấp phải chuột vào ổ đĩa cần gom mảnh và chọn Properties > chọn thẻ Tools > nhấn nút Defragment Now > nhấn chọn ổ đĩa cần gom mảnh và nhấn nút Defragment để Win thực thi tiến hành gom mảnh.
Đối với chức năng Disk Cleanup thì trước tiên bạn cần thực hiện bằng cách nhấn menu Start mở hộp Run gõ cleanmgr /sageset:99 và nhấn Enter ngay lập tức công cụ Disk Cleanup Settings xuất hiện thì bạn đánh chọn kiểm vào tất cả các ô rồi nhấn OK > Tiếp tục vào menu Start > rê chuột vào All Programs > Accessories > System Tools > chọn Disk Cleanup ngay lập tức công cụ Disk Cleanup xuất hiện thì bạn đánh chọn kiểm vào tất cả các ô rồi bấm OK để chương trình sẽ thực thi xóa file rác trong các mục này.
- Hoặc bạn cũng có thể dùng phần mềm
[You must be registered and logged in to see this link.] Sau khi cài đặt và cho kích hoạt > Trong giao diện phần mềm bạn nhấn chọn biểu tượng Cclear rồi click dấu kiểm hết tất cả các mục và nhấn nút Run Cclear để phần mềm thực thi xóa. Sau khi xóa xong bạn nhấn tiếp vào nút Run Cclear một lần nữa là xong.
Trang Chính 
April 15th 2012, 3:20 pm
Tiêu đề: Máy tính chậm chạp phải làm sao
